Beschrijving
Titel: Barak 1B Auteur: Ottie Thiers ISBN: 9789082360905 Conditie: AsNew De geschiedenis van naziconcentratiekamp Vught stopte niet toen het kamp op 26 oktober 1944 bevrijd werd door de geallieerden. De barakken, waarin tijdens de Tweede Wereldoorlog politieke gevangenen en Joden ondergebracht waren, werden nog decennialang bewoond. Het langst door Molukkers. In 2013 werd in de laatst overgebleven barak, Barak 1b, een expositie geopend die het verhaal vertelt van alle verschillende soorten gevangenen en bewoners die in kamp Vught verbleven. In 2015 verscheen de museumgids behorende bij de expositie in Barak 1b. Daarin zijn de verschillende bestemmingen van het kamp in vier onderdelen verdeeld, beginnende met de periode 1943-1944, toen het bekend stond als Konzentrationslager Herzogenbusch. Als gevolg van ontbering, ziekte en/of geweld stierven minstens 421 gevangenen en 329 werden geëxecuteerd door de SS. Van de 12.000 Joden die tijdelijk in het kamp verbleven, zou het merendeel sterven in concentratie- en vernietigingskampen in Duitsland en Polen. Zo dodelijk als in deze periode zou het kamp nooit meer zijn. Het werd na de bevrijding eerst gebruikt als opvangkamp (1944-1945) voor Duitse evacuees uit de frontlinie en interneringskamp voor (vermeende) Nederlandse collaborateurs (1944-1949). Nadat de laatste geïnterneerden het kamp verlaten hadden, werd in 1951 een deel omgevormd tot woonoord voor Molukse militairen van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) en hun gezinnen. Zij waren na de onafhankelijkheid van Indonesië in de knel komen te zitten. De Indonesische regering wilde niet dat zij zouden terugkeren naar de Molukken, waar op Ambon een Molukse staat was uitgeroepen (de Republik Maluku Selatan). De Nederlandse regering besloot de militairen en hun gezinnen tijdelijk naar Nederland te halen, waar ze ondergebracht werden in woonoorden. Van een terugkeer zou het niet komen. Lunetten, zoals het woonoord in Vught heet, bestaat tegenwoordig nog steeds en biedt onderdak aan ongeveer 200 Molukkers. Ze wonen niet langer in de voormalige kampbarakken, die in 1992 gesloopt werden en vervangen door nieuwe behuizing, Barak 1b uitgezonderd. Net zoals in Barak 1b zelf, is de museumgids niet chronologisch, maar thematisch opgezet. De vier verschillende perioden worden dus niet afzonderlijk behandeld, maar telkens als onderdeel van een bepaald thema, zoals de aankomst in het kamp, het dagelijks leven achter prikkeldraad en de onmacht die gevangenen en bewoners ervoeren. Je kunt je natuurlijk afvragen of het historisch verantwoord is om de periode 1943-1944, de meest dodelijke fase uit de kampgeschiedenis, tegelijk te behandelen met perioden waarin de sterftecijfers (veel) lager waren en het gebruik van het kamp geen misdadige oorsprong had. Het mag niet zo zijn dat bijvoorbeeld het interneringskamp, waar ook verraders van Joden gevangen zaten, gelijk beoordeeld wordt als het nazikamp, waar hoofdzakelijk onschuldige mensen gevangen zaten. Van veralgemenisering is echter in de expositieruimte, noch in de museumgids sprake. De verschillen tussen de verschillende perioden worden in de gids duidelijk geaccentueerd, zowel via een verschillend gekleurde paginarand als inhoudelijk, maar zonder een expliciete rangorde in menselijk leed aan te brengen of belerend te zijn. In elk hoofdstuk staat de mens centraal, of dat nou een nazigevangene, Duitse evacuee, collaborateur of Molukker is. Overeenkomsten zijn er net zo veel als verschillen. Onzekerheid en heimwee werden door alle gevangenen en bewoners hetzelf
Kenmerken: Kopen in Rotterdam
